Sonu hayal kırıklığına çıkmayan hedefler belirlemek çok zor. "Bu hayattan ben ne bekliyorum?" sorusunu her sorduğumda cevap "Her şey!" oluyor. Bilemiyorum, belki de fazla hırslıyım. Kendimi bildim bileli sayfa sayfa hedefler yazıyorum. Bazıları çabucak gerçekleşti. Bazılarında kapıları zorladım ve oldu. Bazıları ise hala bekleme listesinde.
Hedef belirleyip yükü altında ezilirken 2023'ün son ayları bana hedeflerimi gerçekleştirmek konusunda esnek, gerçekçi ve keyifi bir fikir hediye etti. (Bknz. Gelişim Bülteni #32) Yılı çeyreklik şeklinde ele alarak hedef belirleyip bir eylem planı yapmak! 2024'ün ilk 9 ayında hedeflerimi gerçekleştirme oranım %88. Evet, bunu gerçekten hesapladım. Formül için "12 Aylık Hedeflerime 12 Haftada Nasıl Ulaştım?" adlı gönderime bakabilirsiniz. Hala bekleme listesinde olan hedeflerim ise boynu bükük kaldığı için değil, gerçekten biraz daha beklemek istediğim için bu listede.
Yılın çok çeyreğine girerken hayatınızda fark yaratma sırası sizde. Güçlü hedefler belirlemek ile ilgili bildiklerimi özetlememin zamanı geldi. Bu sayıda, güçlü hedefler belirlemek ve etkili bir eylem planı hazırlamak için ihtiyacınız olanları keşfedeceğiz. Hadi bakalım, hazırsanız başlayalım
Kitaplardan Kısa Kısa
Özcülük kitabının yazarı Greg McKeown kitabında sadece önemli olan şeylere odaklanmayı savunan minimalist bir yaklaşım sunuyor. McKeown’a göre, insanların hedeflerine ulaşmakta zorlanmasının nedeni gereğinden fazla şeyi aynı anda yapmaya çalışmaları. Hedef belirlerken, gerçekten önemli olan birkaç şeyi tespit edip yalnızca en anlamlı ve önemli hedeflere odaklanmak gerekir. Eylem planı ise bu öncelikli hedeflere yönelik net, basit ve sade adımlardan oluşmalıdır.
Bu kitabı ilk bitirdiğimde kendimi suçlu hissetmeme neden olduğu için çok hoşlanmamıştım. Ben kafamın içinde bir dünya hedefi barındırırken, kendi hayatımda öz olanı bulmak konusunda başarısız olduğumu düşünmüştüm. Kitabı biraz abartılı bulduğumu da söyleyebilirim fakat evrenin hemen ardından karşıma neredeyse aynı felsefeyi farklı sözcüklerle anlatan Tek Bir Şey kitabını çıkarmasına tesadüf diyemezdim.
Tek Bir Şey kitabının yazarı Gary Keller ve Jay Papasan, kitapta başarıya ulaşmanın en büyük sırrının odaklanmak olduğunu savunuyor. Keller ve Papasan, birçok hedefe birden ulaşmaya çalışmanın insanın dikkatini dağıttığını söylüyor ve bunun yerine, tek bir büyük hedefe yoğunlaşmayı öneriyorlar.
Bu aşamada ikna olmuştum. Hedeflerden oluşan upuzun bir liste oluşturmak yerine, bir tema belirleyip ona odaklanma fikri de ilk bu zaman aklıma gelmişti. Kimi zaman kariyer, kimi zaman sağlıklı yaşam, kimi zaman da kişisel gelişim teması üzerine yoğunlaşıp hedef belirlemeye başlamıştım. Bir süre sonra her çeyrekliğe bir tema belirlemek bir alışkanlık haline geldi.
Atomik Alışkanlıklar kitabının yazarı James Clear "kimlik temelli alışkanlıklar" kavramı ile alışkanlık oluşturma sürecinde odak noktasını hedeflerden kimliğe kaydırmayı önerir. Yani, başarılı bir alışkanlık oluşturmanın anahtarı, ne başarmak istediğinizi hedeflemekten ziyade kim olmak istediğinize karar vermekle başlar. "Kim olmak istiyorum?" Önemli olan bu sorunun cevabıdır. Clear, alışkanlıkların sürdürülebilir olması için kimliğinizle uyumlu hale gelmesi gerektiğini vurgular. Örneğin, amacınız sadece koşmak değil, "bir koşucu olmak" ise, koşmak kimliğinizin bir parçası haline gelir ve davranışlarınız bu kimliği destekler.
Bu satırlardan sonra her çeyreklik için bir tema belirlemek yerine her çeyreklik için bir persona* belirleme fikri zihnimde bir şimşek gibi çaktı ve gerçekten çok heyecanlandım. "Güçlü kadın", "sağlıklı yaşam gurusu", "gelişim tutkunu" gibi kimlikleri öne çıkararak deneyimleyeceğim bir çeyreklikte hangi hedefleri ve nasıl bir eylem planını takip etmenin keyifli olacağını hayal ettim. Bir süredir de bu şekilde ilerliyorum. İtiraf edin, hedef belirleme konusuna hiç bu yönde bakmamıştınız, değil mi? :)
*kimlik, kişilik, günlük hayatta takındığımız dış tutum
Haftanın Önerisi
Bu hafta hedef belirleme konusunda kendinizi sıkışmış hissettiğinizde şu soruyu kendinize sorup cevabınızı telefonunuzun notlar bölümüne yazın: "Belirlediğim hedef, benim için gerçekten anlamlı mı?" Çoğu zaman hedeflerimizi belirlerken başkalarının beklentilerini ya da sosyal çevrenin dayatmalarını göz önünde bulunduruyoruz ve bu da bizi tatmin etmeyen hedeflere yöneltiyor. Belki de hedeflerinizin peşinden gitmekten önce, onları neden seçtiğinizi anlamak ve gerçekten ne istediğinize kulak vermek gereklidir.
Bunlar Da Hoşuna Gidebilir:
Haftanın İlhamı
"Planı olmayan bir hedef, sadece bir dilektir." Antoine de Saint-Exupéry
Eskiden hedeflerimi belirlediğimi sanırken aslında sayfalarca dileklerimi yazıyormuşum. Hedeflerim için bir eylem planı hazırlayıp onlarıyakından takip etmeye başladığımdan beri hem hayatım hem de hedeflerimi hayatımın bir parçası haline getirmek kolaylaştı. Artık dileklerimi yazıyorum, hedeflerimi ise planlıyorum.
Haftanın Önerilen Kaynakları
Yazı: Güçlü Hedefler Belirlemek İçin Ne Yapmalıyım? (YEPYENİ)
Video: Başarının Sırrı Neden Doğru Hedefler Belirlemektir? (Türkçe alt yazı mevcut)
Podcast: Ayça Karaman ile Karar Vermenin Gücü
Bu içerikte komisyonlu link bulunmaktadır. #işbirliği #ortaklık